Nagrody św. Jakuba dla UWM

Podczas XIV spotkania noworocznego organizowanego przez prezydenta Olsztyna UWM został nagrodzony w dwu kategoriach: jako instytucja szczególnie zasłużona dla miasta i w kategorii nauka.

 Co sprawiło, że kapituła nagrody uznała uczelnię za szczególnie zasłużoną dla Olsztyna?

 - Olsztyn dzięki uniwersytetowi stał się dużym ośrodkiem akademickim i przyciąga młodzież z całego regionu. Jest więc miastem młodym i z perspektywami no i ma najlepsze Juwenalia w Polsce - wyjaśnia Piotr Grzymowicz, prezydent Olsztyna.

 Uniwersytet w ocenie kapituły to źródło wielu innowacyjnych rozwiązań i dokonań nie tylko w nauce, ale i w praktyce, głównie w przemyśle mleczarskim, np. sery, przetwórstwie żywności, geodezji, weterynarii, genetyce czy w ochronie środowiska. Jednocześnie cały czas sam się rozwija. Tworzy nowe wydziały, w tym tak ważny dla miasta - wydział nauk medycznych. Jest też miejscem pracy dla wielu mieszkańców miasta i inwestorem zatrudniającym miejscowe firmy. Wpływa na klimat kulturalny miasta. Ma duże osiągnięcia sportowe. Zdaniem kapituły jest jedną z najważniejszych miastotwórczych instytucji Olsztyna. Tylko w 2009 r. rektor UWM podpisał umowy inwestycyjne o łącznej wartości 260 mln zł!

 - Cieszę się, że kapituła nagrody reprezentująca społeczeństwo naszego miasta tak wysoko ceni rolę Uniwersytetu w Olsztynie. Uniwersytet tworzymy wszyscy: kadra, studenci i mieszkańcy miasta współpracując z uczelnią na różnych polach, tworząc dla niej przychylny klimat. Ta nagroda utwierdza mnie w przekonaniu, że Olsztyn stawia na naukę, a to chyba najlepszy kierunek rozwoju w naszych realiach geograficznych, ekonomicznych i społecznych - mówi prof. Józef Górniewicz, rektor UWM.

 Nagrodę pieniężną w wysokości - 7 tys. zł rektor UWM postanowił przeznaczyć na dofinansowanie stypendiów studentów polskiego pochodzenia z Rosji, Białorusi i Ukrainy.

 - Zainteresowanie studiowaniem na UWM polskiej młodzieży z tych krajów jest duże. Niestety wyższe koszty życia w Polsce często utrudniają lub wręcz uniemożliwiają jej podjęcie nauki u nas. Wiem, że są to pracowici i wartościowi ludzie, więc pomoc dla nich uważam za szczególne zadanie uczelni publicznej. Dofinansowanie ich pobytu w Olsztynie możliwe jest tylko ze środków pozabudżetowych. Część tej młodzieży po zakończeniu studiów wróci do domu, wzmocni polską inteligencję i swoje środowiska. Spodziewam się, że przyczyni się do poprawy życia Polaków na obczyźnie i pogłębienia świadomości narodowej. Część zaś wzmocni potencjał naukowy i kulturalny Olsztyna, bowiem tu zakłada rodziny - wyjaśnia prof. Józef Górniewicz.

 Prof. Stanisław Kamiński - laureat nagrody naukowej jest najmłodszym profesorem tytularnym na Wydziale Bioinżynierii Zwierząt. Ukończył zootechnikę na ART w 1989 r. Interesuje się literaturą - ulubiony pisarz Stefan Żeromski. W czasach studenckich współredagował uczelniane pismo „Index".

 Profesor Kamiński nie ukrywa, że nagroda jest dla niego zaskoczeniem.

 - Badania genetyczne rzadko goszczą w mediach, a jeśli już się do nich przebiją - to jako straszak. Tymczasem nasze badania nie są sensacyjnymi eksperymentami genetycznymi. Służą bowiem przyspieszaniu poprawy gatunków. Ten sam proces zachodzi naturalnie, tylko wolniej - wyjaśnia.

 Dzięki jego badaniom naukowym polscy hodowcy bydła mogą już zamawiać cielaki o potrzebnych im cechach. Przy Katedrze Genetyki Zwierząt Wydziału Bioinżynierii Zwierząt, którą kieruje prof. Kamiński działa bowiem jedyny w kraju bank DNA buhajów rasy HF (holsztyńsko-fryzyjska, najpopularniejsza w Polsce rasa bydła mięsnego). Umożliwia ocenę wartości hodowlanej bydła w ciągu zaledwie roku, a nie w ciągu 5-6 lat jak dotychczas. Takie banki funkcjonują jedynie w 7 krajach na świecie.

 W banku przechowywane są wyizolowane DNA buhajów, ich córek i matek (w sumie ponad kilkanaście tys. próbek). Od czerwca 2008 roku w katedrze realizowany jest projekt naukowy autorstwa prof. Stanisława Kamińskiego i dr hab. Joanny Szydy z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Kortowscy bioinżynierowie badają nadsyłane próbki nasienia lub krwi bydła, wykorzystując markery genowe (czyli fragmenty DNA występujące w różnych wariantach). Każdego buhaja można przebadać na 54 tys. markerów i określić jego wartość bez czekania na potomstwo, co trwa ok. 5-6 lat. Takie badanie umożliwia ocenę wartości hodowlanej buhajów. Mówiąc najprościej, hodowcy bydła na podstawie wyników badania mogą „zamówić" ich najlepsze potomstwo do hodowli. 

 Projekt niebawem zostanie wdrożony do hodowli buhajów Polsce. Pozwoli to zwiększyć konkurencyjność cenową polskich buhajów na naszym rynku.

 - Nasza katedra ma długoletnią tradycję badań markerów genetycznych. Byliśmy pierwszym ośrodkiem naukowym w kraju, który utworzył laboratorium genetyki molekularnej. Mamy dobrą markę w takich badaniach - wyjaśnia prof. Stanisław Kamiński.

 Nagrodę św. Jakuba ustanowił prezydent Olsztyna z okazji 650-lecia lokacji miasta w 2003 r. Przyznaje ją powołana przez niego kapituła. W 2008 r. nagrodę w dziedzinie nauki otrzymał prof. Gabriel Fordoński (zajmuje się fizjologią roślin), w 2009 r. matematyk prof. Aleksy Tralle.

źródło: UWM